Port là gì? Đối với những nhân viên quản trị mạng khái niệm Port mạng không quá xa lạ. Để giải thích đơn giản thì Port mạng là cổng vào máy tính, tất cả các hoạt động như gửi và nhận gói dữ liệu trên máy tính đều đi qua Port. Để tìm hiểu rõ hơn về Port mạng là gì bạn đọc đừng bỏ qua bài viết ngay sau đây :
1. Port là gì?
Port là gì? Giải thích cho câu hỏi này thì Port là giao thức bit 16 đứng đầu mỗi tập tin được truyền và nhận thông qua giao thức TCP, UDP. Port mạng cũng được gọi là cổng quy định các tệp dữ liệu riêng biệt. Mỗi port mạng được định danh bởi một số nguyên từ 0 đến 65535. Trong đó:
- Các port từ 0 đến 1023 được xem như là các port cố định, được sử dụng cho các dịch vụ mạng chuẩn như HTTP (port 80), FTP (port 21), Telnet (port 23), và SSH (port 22).
- Các port từ 1024 đến 49151 là các port được sử dụng cho các ứng dụng và dịch vụ tùy chỉnh.
- Các port từ 49152 đến 65535 được sử dụng cho các kết nối tạm thời hoặc các kết nối ngẫu nhiên giữa các thiết bị.
2. Vai trò của Port mạng là gì?
Cụ thể, vai trò của port mạng bao gồm:
- Xác định địa chỉ truy cập của các tập tin và dịch vụ: Mỗi tập tin hoặc dịch vụ trên một thiết bị trong mạng được xác định bằng một số port mạng duy nhất. Việc sử dụng port mạng sẽ giúp các thiết bị khác trong mạng có thể tìm kiếm và truy cập đến các tập tin hoặc dịch vụ đó một cách dễ dàng và chính xác dựa trên địa chỉ port khớp với đầu bit tập tin.
- Chọn lọc gói tin vào và ra khỏi thiết bị: Mỗi gói tin sẽ chứa giao thức bit 16 ở đầu mỗi tập tin. Port mạng quy định chỉ những tập tin nào được phép truy cập vào thiết bị, đồng thời cũng quy định các tập tin nào được phép ra khỏi thiết bị. Nếu địa chỉ Port khớp với đầu bit của tập tin sẽ giúp bạn kiểm soát và chọn lọc được đâu là gói tin an toàn, đâu là gói tin không xác định cần phải từ chối quyền truy cập ngay lập tức.
- Ngăn chặn xâm nhập có hại cho thiết bị: Port mạng giống như một người gác cổng, bảo vệ an toàn cho máy tính của bạn. Port có thể phát hiện những gói tin xấu, có chứa virus hoặc mã độc có thể ảnh hưởng đến các tập tin và hệ thống máy tính.
3. Trong không gian mạng có bao nhiêu dòng Port?
Hiện nay Port mạng có tổng cộng 65535 Port được chia làm 3 dòng chính:
- Well Known Port (WKP) bao gồm các Port quy định từ 0 – 1023, quy định cho các dịch vụ mạng như website (Port 80), FTP (Port 21), mail (Port 25).
- Registered Port (RP) bao gồm các Port từ 1024 – 49151.
- Dynamic/ Private Port (D/PP) bao gồm các Port từ 49152 – 65535.
Theo quy định của Tổ chức cấp phát số hiệu Internet IANA thì 2 dòng WKP và RP phải được đăng ký với IANA trước khi sử dụng. Ngay sau đây sẽ là tổng hợp của một số port mạng thông dụng:
Một số loại port thông dụng nhất hiện nay
- 20 – TPC – File Transfer – FTP data: Port 20 là một trong số các cổng được sử dụng trong giao thức truyền tải tệp tin FTP (File Transfer Protocol). Khi một máy tính muốn truyền tệp tin đến một máy tính khác thông qua giao thức FTP, nó sẽ thiết lập kết nối với máy tính đó thông qua Port 20.
- 21 – TCP – File Transfer – FTP control: Giao thức truyền tệp (FTP) cung cấp đường truyền thông tin trực tuyến hoạt động trên hai cổng TCP là 20 và 21. Nếu tên người dùng và mật khẩu FTP chính xác, cổng 21 sẽ được mở. Lúc này đường truyền dữ liệu giữa máy chủ và máy khách mới thực sự diễn ra.
- 22 – TCP /UDP – SSH Remote Login Protocol: Port 22 là một trong những cổng mạng được sử dụng trong giao thức truyền tải dữ liệu SSH (Secure Shell). SSH là một giao thức mạng được sử dụng để truyền tải dữ liệu an toàn giữa các thiết bị mạng, giúp ngăn chặn các cuộc tấn công giả mạo, đánh cắp thông tin hoặc thay đổi dữ liệu trong quá trình truyền tải.
- 23 – TCP – Telnet: Port 23 là một trong những cổng mạng được sử dụng để truy cập vào máy chủ thông qua giao thức Telnet.
- 25 – TCP – Simple Mail Transfer Protocol (SMTP): Port 25 là một trong những cổng mạng được sử dụng để gửi và nhận email qua giao thức SMTP (Simple Mail Transfer Protocol). Tuy nhiên, để ngăn chặn spam và các cuộc tấn công email, nhiều nhà cung cấp dịch vụ Internet đã chặn cổng 25 và yêu cầu người dùng sử dụng cổng khác để gửi email.
- 53 – DNS: Port 53 là một trong những cổng mạng được sử dụng trong giao thức DNS (Domain Name System). Giao thức DNS là một trong những giao thức quan trọng nhất trong mạng internet được sử dụng để dịch địa chỉ IP thành tên miền và ngược lại.
- 67 – DHCP/BOOTP: Port 67 là một trong hai cổng mạng được sử dụng trong giao thức DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol). Giao thức DHCP được sử dụng để cấu hình địa chỉ IP tự động cho các thiết bị trong mạng. Khi một thiết bị mới kết nối đến mạng, nó sẽ gửi yêu cầu DHCP trên cổng 67 để yêu cầu một địa chỉ IP và các thông tin khác như subnet mask, gateway mặc định và DNS server.
- 102 – RPC: Port 102 được sử dụng trong giao thức RPC (Remote Procedure Call), một giao thức cho phép các tiến trình trong một mạng thực hiện các thủ tục từ xa. Port 102 thường được sử dụng bởi các máy chủ RPC và các máy khách để truy cập các dịch vụ RPC trên mạng.
- 691- MS Exchange: Port 691 được sử dụng trong giao thức MS Exchange Routing, một giao thức được sử dụng bởi Microsoft Exchange Server để định tuyến thư điện tử giữa các máy chủ Exchange trên mạng.
- 110 – POP3: Port 110 là một trong những cổng mạng được sử dụng trong giao thức truyền thư (POP3 – Post Office Protocol version 3). Thiết bị sẽ kết nối đến máy chủ thông qua port 110, sau đó sử dụng các lệnh POP3 để yêu cầu máy chủ gửi thư đến
- 443- HTTPS: sử dụng trong giao thức HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure). Giao thức HTTPS được sử dụng để truyền tải dữ liệu an toàn trên Internet bằng cách sử dụng một lớp mã hóa SSL/TLS.
- Port 465 – SMTPS: Được sử dụng trong giao thức SMTPS (Simple Mail Transfer Protocol Secure). Giao thức SMTPS được sử dụng để gửi thư điện tử an toàn trên Internet bằng cách sử dụng SSL/TLS để mã hóa dữ liệu.
- Port 554 – RTSP: được sử dụng trong giao thức RTSP (Real-Time Streaming Protocol)
- Port 546-547 DHCPv6: Được sử dụng trong giao thức DHCPv6 (Dynamic Host Configuration Protocol version 6)
- Port 989-990 – FTPS: được sử dụng trong giao thức FTPS (File Transfer Protocol Secure). Giao thức FTPS được sử dụng để truyền tải dữ liệu an toàn trên mạng bằng cách sử dụng SSL/TLS.
- 1433-1434 – Microsoft SQL: Được sử dụng trong giao thức Microsoft SQL Server. Giao thức Microsoft SQL Server được sử dụng để kết nối và truy cập cơ sở dữ liệu Microsoft SQL Server từ các ứng dụng khác.
- 3306 – MySQL: được sử dụng trong giao thức MySQL. Giao thức MySQL được sử dụng để kết nối và truy cập cơ sở dữ liệu MySQL từ các ứng dụng khác.
4. Cách kiểm tra số port mạng trên hệ điều hành Windows
Cách kiểm tra số port mạng trên hệ điều hành Windows khá đơn giản, bạn chỉ cần tham khảo các bước sau:
- Tìm kiếm hộp thoại RUN thông qua thanh Search bar hoặc tổ hợp phím Windows + R hoặc Windows + X
- Nhập lệnh cmd và khởi động bảng điều khiển CMD.
- Nhập lệnh ipconfig và ấn Enter
- Sau đó, gõ netstat để liệt kê danh sách tất cả các port hiện đang hoạt động trên thiết bị của bạn.
